نفحات الاُنس (ملکوت عید فطر)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه:

 عید گرفتن نه به معناى ساز و دهل زدن است، و نه به معناى شیرینى خوردن و رنگارنگ پوشیدن، و تفریح و تفرج بهیمانه کردن، بلکه به معناى یک درجه از تزکیه و تطهیر بالاتر، و یک صیقل بهتر به نفس دادن تا آماده برکات و نزول موآئد آسمانى گردد...

در دین مقدس اسلام روز فطر و روز قربان، عید است. اما در فطر به جهت ‏آنکه در یک ماه تمام مردم دست از زیاده ‏روى در شهوات برداشته، روزها روزه، و شب‏ها به قیام مشغول، و با بهره‏ هائى بیش از سایر ایام همچون انفاق در راه خدا، و تلاوت بیشترى از کلام خدا، و چشم‏ پوشى از محرمات و مکروهات، نفس اماره خود را تزکیه و تطهیر نموده ‏اند، حالت روحانیت و معنویت در ایشان بالا رفته است، و سبکى و تجرّد و امکان عروج به عوالم قدس براى آنها امکان بیشترى پیدا کرده است، زیرا طعام و شهوت و غضب کلید جهنم و سلطه شیطان است. و در این ماه که خداوند مائده آسمانى و پذیرائی از میهمانان خود را جوع و گرسنگى قرار داده است معلوم مى‏شود که بهترین تحفه از جانب رب الارباب است.

 اندرون از طعام خالى دار         تا در او نور معرفت‏ بینى

 در این موقع که موقع گرفتن نتیجه و مزد است، آن روز را باید عید گرفت، و از خداوند کریم و رحیم عیدى دریافت کرد. اما عید گرفتن نه به معناى ساز و دهل زدن است، و نه به معناى شیرینى خوردن و رنگارنگ پوشیدن، و تفریح و تفرج بهیمانه کردن، بلکه به معناى یک درجه از تزکیه و تطهیر بالاتر، و یک صیقل بهتر به نفس دادن تا آماده برکات و نزول موآئد آسمانى گردد.

 شب عید فطر دو غسل دارد: یکى در اول شب، و یکى در آخر شب، و آن شب احیاء و زنده ‏دارى است‏ یعنى تا به صبح به عبادت و قیام و ذکر و یاد محبوب و معشوق ازلى و حبیب سرمدى مشغول بودن، و در روز عید نیز غسل دارد. و رفتن براى نماز عید، و با تمام مردم در صحرا بجاى آوردن، و آنرا با کیفیتى خاص، در دو رکعت و با نُه قنوت بجاى آوردن، و زبان به ذکر تهلیلات گشودن که: الله اکبر، الله اکبر، لا اله الا الله و الله اکبر، الله اکبر، و لله الحمد و الحمد لله على ما هدانا و له الشکر على ما اولانا. ( امام شناسى ج ‏9 ص 202 )